Pakistanın geosiyasi manevri: ABŞ-a kürəyini, Çin və Rusiyaya üzünü göstərəcək - Pakistanlı ekspert

“Son 15 il ərizndə Birləşmiş Ştatlar səhvən Pakistana 33 milyard dollardan çox maliyyə yardımı ayırıb. Cavab olaraq onlar bizim liderlərimizi axmaq yerinə qoyaraq yalan və aldatmacadan başqa heç nə ilə qarşılıq vermədilər”, - deyə Tramp öz “Twitter” hesabında məlumat yerləşdirib.
Hazırda Amerika-Əfqanıstan münasibətlərində nə baş verir? Niyə yaxın keçmişin iki müttəfiqi barrikadanın fərqli tərəflərə keçdi? ABŞ-ın Pakistana qarşı soyumasının səbəbi nədir?
Ordu.az redaksiası Pakistan Hərbi Hava Qüvvələrinin ehtiyatda olan komondoru, məşhur pakistanlı hərbi ekspert Kayzer Tufayldan bu suallara cavab verməyi xahiş edib.

K. Tufaylın sözlərinə görə, Ağ Evin hazırki administrasiyası geosiyasət və beynəlxalq diplomatika normalarından çox zəif dərəcədə məlumatlıdır.
“Deyəsən, Amerika lideri neokonservatorların çox güclü təsiri altındadır və Pakistan məsələsində ABŞ-dakı hind lobbisi ona çox güclü təsir göstərir. Əfqanıstanda amerikalıların uğursuzluğa düçar olmasını Pakistanın boynuna atmasını, bununla belə bizim ölkənin 15 ildən çoxdur terrorizmlə mübarizədə silahlı qüvvələrimizin inkişafına xüsusi diqqət göstərməyimizi başqa cür izah etmək mümkün deyil. ABŞ sadəcə olaraq həlak olan minlərlə pakistanlını görməzdən gəlir.
Dəyişən geosiyasi vəziyyəti fonunda ABŞ var gücü ilə özünün Əfqanıstanda daimi hərbi mövcudluğunu təmin etməyə çalışır, səbəb isə regionda təsir gücü artan Çinə qarşı dura bilməkdir. Deyəsən, ABŞ Pakistanın Əfqanıstanda Amerika qoşunlarının öz ölkələrindən çıxarılmasını istəyən bütün siyasi qüvvələrə qarşı çıxış etməsini arzulayır. Nəticədə bu elementlər terrorçular adlandırılır və Pakistan səhvən onları dəstəkləməkdə təqsirləndirilir.

Əslində ABŞ İslamabadın marionetləri dəstəkləməsini istəyir. Belə ki, bu baş vermədiyindən amerikalılar Pakistandan əllərini üzüb İslamabada hərbi maliyyətinin dayandırılması qərarına gəldilər. Bununla belə, Atlantik okeanınn digər tərəfindən özlərinin keçmiş müttəfiqinin, yəni bizim ləkələnməyimiz üzrə tamamilə mənasız kompaniyaya dair təşəbbüs irəli sürülüb.
Məncə, yaxın Aylarda ABŞ Pakistana təsiri gücləndirməlidir, lakin biz Çinin yardımına arxalana bilərik. Pakistan artıq 4 onillikdən çoxdur ki, Çinlə əlaqələrdən yararlanır və Çin-Pakistan münasibətlərində Pekin və İslamabadı qıcıqlandıran hər hansı məsələ yoxdur. Trampın narazılığı özündə Pakistan-Amerika münasibətlərinin ayrılmasını təzahür etdirir və demək olar ki, bu, tamamilə yeni geosiyasi situasiyaya səbəb olub. Bundan sonra Pakistan Qərbdən Rusiyadan Şərqdə Çinədək ölkələrlə müttəfiq olan geosiyasi dayağa çevriləcək.
Yeri gəlmişkən, bir çox Pakistan iqtisadiyyatçıları Amerikanın hərbi yardımının dayandırılmasını çoxdan gözlənilən addım adlandırıblar. Belə ki, bu, ABŞ-ın keçmişdə öz məqsədlərinə nail olmaq üçün malik olduğu təsiri azaldır. “Yaxşı qurtuluşdur” – bu, Trampın düşünülməmiş tvitindən sonra bizim ümumxalq mövqeyimizdir”, - deyə K. Tufayl vurğulayıb.
Bəhram Batıyev
Tərcümə etdi: Ağalar Qəribov